Abstract:
STRESZCZENIE. Do pułapek umieszczonych na północnych stokach Żółtej Turni (Tatry Polskie) na wysokościach od 1500 do 2000 m n. p. m. odłowiono w ciągu dwóch lat 3468 stawonogów należących do 61 gatunków. Zastosowana metoda zdeterminowała, że były to naziemne stawonogi, to znaczy poruszające się po powierzchni gruntu. Przy użyciu metody Czekanowskiego-Kulczyńskiego wyróżniono jedno zgrupowanie naziemnych stawonogów. Między poszczególnymi stanowiskami pułapkowymi umieszczonymi na różnych wysokościach oraz między trzema różnymi środowiskami (usypiska kamienne, kosodrzewina, murawy) nie stwierdzono różnic w składzie gatunkowym, które przy użyciu tej metody upoważniałyby do wyróżnienia większej ilości zgrupowań. Ustalono jak przebiegają zmiany sezonowe w liczebności całego zgrupowania i populacji kilku najliczniejszych gatunków, wchodzących w jego skład. Dla gatunków Pardosa nigra (C.L. Koch), Platybunus bucephalus (C.L. Koch) i Mitopus morio (F.) ustalono przebieg cyklu życiowego. Między poszczególnymi stanowiskami pułapkowymi położonymi na różnych wysokościach nie stwierdzono różnic w składzie gatunkowym i liczebności naziemnych stawonogów, które można by przypisać bezpośredniemu wpływowi czynników fizycznych środowiska związanych ze wzrostem wysokości nad poziom morza. Ustalono, że ilość odłowionych gatunków, liczebność osobników poszczególnych gatunków oraz przebieg zmian sezonowych w obrębie zgrupowania zależne są od charakteru szaty roślinnej. Wśród wielu czynników środowiska zewnętrznego największy wpływ na różnicowanie się zgrupowania wywiera szata roślinna. Na podstawie zebranych danych przypuszcza się, że różnice faunistyczne w obrębie pięter roślinnych, przynajmniej w odniesieniu do naziemnych stawonogów, związane są z obecnością takich, a nie innych zbiorowisk roślinnych, nie zależą zaś od bezpośrednich wpływów czynników fizycznych środowiska, związanych ze wzrostem wysokości nad poziom morza. Odnosi się to w każdym razie do gór stosunkowo niskich, takich jak Tatry.