Acta Zoologica Cracoviensia, 5() 1960
The Bombinators of the Kraków-Chrzanów Ridge and the adjacent part of the river Wisła valley
Abstract:
STRESZCZENIE. Badania przeprowadzono na obszarze ok. 520 km2, obejmującym wzniesiony do 400 m n. p. m. Grzbiet Krakowsko-Chrzanowski i Dolinę Wisły. Miały one na celu poznanie rozsiedlenia kumaków na tym terenie, sprawdzenie danych o występowaniu kumaków górskich (Fejervary 1923) i rozstrzygnięcie, czy płynąca równoleżnikowo Wisła stanowi jakąś granicę w rozmieszczeniu kumaków. Olbrzymią większość zebranego materiału stanowią kumaki nizinne, występujące w północnej i południowo-zachodniej części w dość czystej postaci. Znaleziono ponadto 23 okazy kumaka górskiego i 11 okazów o równocennych cechach obydwu gatunków. Ponieważ występują one wraz z kumakiem nizinnym w mieszanych stanowiskach, grupujących się w południowej części badanego terenu, dlatego też Dolina Wisły nosi charakter strefy mieszanej, podobnie 15 Bombinators of the Kraków-Chrzanów Ridge 713 jak i w południowej swej części (Michałowski 1958). Przyczy nami wystąpienia kumaka górskiego na tym terenie mogły być jego wędrówki czynne i bierne, jak też zmiany koryta Wisły, naturalne czy sztuczne. Autor najmocniej wiąże omawiane zjawisko z czynnikami epoki lodowej. Jak wynika z analizy klimatycznej schyłku plejstocenu, kumaki górskie mogły zasiedlić równiny wcześniej niż kumaki nizinne. W miarę polepszania się warunków klimatycznych, kumaki górskie zajmowały pogórze i góry, równocześnie zaś postępująca na równinach inwazja kumaków nizinnych ograniczała ich zasięg do wyspowych stanowisk reliktowych. W rejonie zachodnim nie znaleziono kumaków, co być może łączy się z takimi czynnikami jak: dość znaczne wzniesienie terenu, częsty brak zbiorników wodnych, uprzemysłowienie.
