Acta Zoologica Cracoviensia, 1() 1956
Studies on the morphology of the shell of recent and fossil tortoises. I-II.
Abstract:
STRESZCZENIE. I - SYMETRYCZNE I REGULARNE NIEPRAWIDŁOWOŚCI W BUDOWIE TARCZEK ROGOWYCH PANCERZA - Notatka niniejsza zawiera krótki opis odchyleń w budowie tarczek rogowych pancerza lądowego żółwia Testudo graeca ibera Pallas pochodzącego z Iraku z okolic Khanaquin. U osobnika tego po obydwóch stronach karapaksu występują duże, długie tarczki brzeżne (scuta margino- lateralia) powstałe przez stopienie się ze sobą tarczek brzeżnych od IV do VIII. Powyższe odchylenie ma charakter wyjątkowo symetryczny, a kształt tarczek jest bardzo regularny. Oprócz tego u opisanego okazu możemy stwierdzić częste u żółwi nieprawidłowości w budowie tarczek pancerza o charakterze niesymetrycznym. W dalszej części omówiono kilka podobnych przykładów odchyleń w budowie i układzie tarczek rogowych występujących u gatunków współczesnych i kopalnych. Tego rodzaju anomalie w budowie tarczek pancerza były często powodem tworzenia przez autorów „nowych“ rodzajów czy gatunków. II - ZNACZENIE TAKSONOMICZNE PŁYTEK SUPRAPYGALNYCH (SUPRAPYGALIA ) W RODZAJU TESTUDO LINNÉ - Autor podaje krótki opis dodatkowej płytki suprapygale 2 występującej w karapaksie żółwia lądowego Testudo marginata Schoepff. Na podstawie sporadycznego występowania dwóch płytek suprapygalnych u niektórych osobników należących do palearktycznej grupy „graeca\"autor przypuszcza, że z tym samym zjawiskiem możemy mieć do czynienia w przypadku form kopalnych z tzw. grupy „antiqua-graeca“ (Glaessner, 1933). W takim przypadku kopalny gatunek Testudo kalksburgensis Toula charakteryzujący się obecnością dwóch płytek suprapygalnych mógłby być indywidualnie zmienionym osobnikiem z gatunku Testudo antiqua Bronn charakteryzującego się obecnością jednej płytki suprapygalnej. Nie jest jednak wykluczone, że podobne dwa gatunki o jednej i o dwóch płytkach suprapygalnych żyły obok siebie na tym samym terytorium i w tym samym czasie, a ich wzajemne podobieństwo ma charakter konwergencyjny. Bliższe udowodnienie jednego z tych przypuszczeń będzie wtedy dopiero możliwe, gdy zostanie znaleziony znacznie liczniejszy materiał kopalny.
